Έχοντας επιτελέσει τον ρόλο του μεταπολιτευτικά, το Σύνταγμα του 1975, δείχνει, σε ορισμένα τουλάχιστον σημεία να έχει εξαντλήσει τα όρια του.
Και ενώ συμφωνούν σ’ αυτό, όλες οι πολιτικές δυνάμεις επικράτησαν δεύτερες σκέψεις και σκοπιμότητες και στις δύο φάσεις της Συνταγματικής Αναθεώρησης με εναλλασσόμενους ρόλους σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ, με αποτέλεσμα αυτή να καταστεί άτολμη και με περιορισμένο εύρος.
Η στόχευση, για ένα απλούστερο και λειτουργικότερο Σύνταγμα που θα βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας και θα ενισχύει το κράτος δικαίου και κυρίως η αναγκαιότητα για προσαρμογή στις σύγχρονες εξελίξεις, με έμφαση στην αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής και κλιματικής κρίσης και στον συγχρονισμό με την 4η Βιομηχανική επανάσταση, μάλλον δεν επιτυγχάνεται με την τρέχουσα αναθεώρηση.
Έτσι μετά την αναθεώρηση του 2001 και την φούσκα του 2007 όταν Νέα Δημοκρατία και Συνασπισμός κατάργησαν μόνο το ασυμβίβαστο για τους Βουλευτές, θα ελπίζουμε σε μια ουσιαστική αναθεώρηση μετά από πολλά χρόνια.
Η αφετηρία της αναθεωρητικής διαδικασίας όφειλε να λάβει υπόψη της ότι το Σύνταγμα δεν ρυθμίζει μόνον τη συγκρότηση και την άσκηση της κρατικής εξουσίας, αλλά πολύ περισσότερα.
Τη σχέση του Κράτους με την κοινωνία, τη σχέση του Κράτους με την οικονομία, τη σχέση του Κράτους με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα.
Υπό την έννοια αυτή, το Σύνταγμα μετά την αναθεωρητική διαδικασία, θα έπρεπε:
-Να αποτυπώνει νέες λειτουργικές πολιτειακές ισορροπίες
-Να διασφαλίζει την πλήρη διάκριση των εξουσιών
-Να αποτυπώνει με σαφήνεια ότι η Ελλάδα είναι ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, παρέχοντας τις αναγκαίες εγγυήσεις για τους απολύτως διακριτούς ρόλους Κράτους – Εκκλησίας.
-Να καταργεί ξεπερασμένα ή και υποτιθέμενα προνόμια του πολιτικού συστήματος
-Να καταργεί διατάξεις που δεν ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα
-Να θεμελιώνει και να προστατεύει το δικαίωμα στα «Κοινά Αγαθά» και να διασφαλίζει και να προωθεί τις αρχές της ανοιχτής κοινωνίας
-Να εξαλείφει τη γραφειοκρατία από τη Διοίκηση και τη Δικαιοσύνη
-Να αντιμετωπίζει ζητήματα που θέτει η πληροφορικοποίηση της κοινωνίας και της οικονομίας καθώς και τα δικαιώματα και υποχρεώσεις του πολίτη στην ψηφιακή εποχή.
-Να αναβαθμίζει τη λειτουργία των ανεξάρτητων αρχών, τις εγγυήσεις για την επίτευξη συναινέσεων και να ενισχύει την πολιτική σταθερότητα αλλά χωρίς εκπτώσεις στην Δημοκρατία.
Ιδίως στο ζήτημα αυτό θα πρέπει να επισημανθεί η αρνητική επίπτωση τόσο της πρότασης της πλειοψηφίας για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας με απλή πλειοψηφία 151 βουλευτών ή ακόμη και κάτω από 150 με σχετική πλειοψηφία αλλά και της αντίστοιχης κατεύθυνσης ρύθμισης για την επιλογή μελών των ανεξάρτητων αρχών.
Η Κοινοβουλευτική μας Ομάδα λειτούργησε εποικοδομητικά και κατέθεσε τεκμηριωμένες προτάσεις που ανταποκρίνονται στις παραπάνω αρχές και επιχειρούν να συμβάλουν δημιουργικά στην αναθεωρητική διαδικασία.
Παραθέτω ορισμένες από τις προτάσεις μας για τα λιγοστά άρθρα που κρίθηκαν αναθεωρητέα από την προτείνουσα (προηγούμενη) Βουλή:
Άρθρο 3
– Προτείνεται να προστεθεί στο τέλος του άρθρου 3 ερμηνευτική δήλωση, ως εξής:
«Η αναφορά στην επικρατούσα θρησκεία δεν θέτει σε αμφιβολία τον διακριτό ρόλο Κράτους και Εκκλησίας και δεν αντιτίθεται στο άρθρο 13 παρ.1 περί θρησκευτικής ελευθερίας »
Άρθρο 21
Προτείνεται η προσθήκη εδαφίου στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 21, ως εξής:
«Η Πολιτεία μεριμνά για τη διασφάλιση ενός Αξιοπρεπούς Επιπέδου Διαβίωσης για όλους τους πολίτες, καθώς και για την ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση όλων στα κοινωνικά αγαθά».
Άρθρο 25
Προτείνεται να προστεθεί εδαφ. β΄ στην παρ. 3 στο άρθρο 25, ως εξής:
«Η Πολιτεία λαμβάνει δράσεις για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και τη δίκαιη κατανομή του παραγόμενου πλούτου στο σύγχρονο περιβάλλον της τεχνολογικής εξέλιξης και των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης».
Άρθρο 32
Προτείνεται η αντικατάσταση της παρ. 4 του άρθρου 32, ως εξής:
«Αν δεν επιτευχθεί ούτε και στην τρίτη ψηφοφορία η αυξημένη αυτή πλειοψηφία, παρατείνεται η θητεία του Προέδρου της Δημοκρατίας έως ένα έτος. Στη συνέχεια πραγματοποιείται ψηφοφορία στην οποία εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας με εκατόν εξήντα ψήφους. Αν δεν επιτευχθεί ούτε αυτή η αυξημένη πλειοψηφία, η θητεία του Προέδρου της Δημοκρατίας παρατείνεται εκ νέου έως τον χρόνο διενέργειας των επόμενων βουλευτικών εκλογών».
Άρθρο 54
Προτείνεται η προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 4, ως εξής:
«Νόμος ορίζει τις προϋποθέσεις άσκησης του εκλογικού δικαιώματος από τους εκλογείς που βρίσκονται έξω από την Επικράτεια, ιδίως με γνώμονα τους δεσμούς που διατηρούν με τη χώρα».
Άρθρο 68
Στην παρ. 2 του άρθρου 68 προστίθεται ως δεύτερο εδάφιο το εξής:
Κατά τη διάρκεια μιας κοινοβουλευτικής περιόδου είναι δυνατόν να συσταθούν δύο εξεταστικές επιτροπές με πρόταση βουλευτών της αντιπολίτευσης και σύμφωνα με τη διαδικασία του προηγουμένου εδαφίου.
Άρθρο 73
Προτείνεται η προσθήκη παρ. 6 και 7 στο άρθρο 73, ως εξής:
«6. Με υπογραφή πεντακοσίων χιλιάδων πολιτών μπορούν να καταρτίζονται και να κατατίθενται προτάσεις νόμων στη Βουλή, οι οποίες, με απόφαση του Προέδρου της υποβάλλονται υποχρεωτικά προς συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής.
7.Πρόταση νόμου που κατατίθεται από την αντιπολίτευση εισάγεται υποχρεωτικά στην ημερήσια διάταξη της Ολομέλειας της Βουλής». (πρβλ. 74 παρ. 6 που δεν είναι αναθεωρητέα)».
Άρθρο 86
Προτείνεται η απαλοιφή του εδαφίου ε΄ της παρ. 3 του άρθρου 86.
Άρθρο 102
Προτείνεται στην παρ.2 του άρθρου 102 να προστεθεί το ακόλουθο εδάφιο:
«Με απόφαση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας και της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας κατατίθενται προτάσεις νόμων, που εισάγονται υποχρεωτικά στην Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων, σύμφωνα με το άρθρο 73 του Συντάγματος».
Το Κίνημα Αλλαγής, έχοντας εκφράσει την πάγια αντίθεσή του στη συστηματική προσπάθεια απαξίωσης της Αναθεώρησης του Συντάγματος, τόσο από την Αξιωματική Αντιπολίτευση, όσο και από την Κυβέρνηση, παραμένει προσηλωμένο στην ανάγκη επίτευξης των ευρύτερων δυνατών συναινέσεων πάνω στις αναγκαίες θεσμικές μεταρρυθμίσεις.
Με αυτό το πνεύμα προσερχόμαστε και σε αυτή την τελευταία φάση της Συνταγματικής Αναθεώρησης και τέλος, καλούμε και τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, να αναλογισθούν τις ευθύνες που αναλαμβάνουμε όλοι μας αυτή τη στιγμή, δεσμεύοντας για τουλάχιστον 9 χρόνια το κράτος, την κοινωνία και την οικονομία με τις αποφάσεις μας.
* Δημοσιεύθηκε στις 21/11/2019 στην εφημερίδα "ΝΕΑ ΚΡΗΤΗ" .
