Η επέτειος ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ 45 χρόνια από την 3ης Σεπτέμβρη, αποτελεί μια εξαιρετική και επίκαιρη αφορμή να αναστοχαστούμε τις αρχές, τις αξίες και την εθνική και κοινωνική ανάγκη που εξέφρασε ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1974 που μαζί με το τεράστιο έργο που επιτέλεσε, αποτελούν μια ζωντανή παρακαταθήκη για το παρόν και το μέλλον της πατρίδας μας.
Μια απόπειρα συνοπτικής έστω αποτίμησης της συμβολής του ΠΑΣΟΚ, στην οικοδόμηση της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, θα είχε τον κίνδυνο να παραλείψει ουσιαστικές πτυχές του έργου του.
Η εθνική συμφιλίωση, η ανεξάρτητη πατριωτική εξωτερική πολιτική με την δημιουργία ισχυρών διεθνών ερεισμάτων και η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή πολιτική και οικονομική ολοκλήρωση.
Ο εκδημοκρατισμός του κράτους και των δημόσιων θεσμών, η εξίσωση των δύο φύλων, η προοδευτική αναμόρφωση του αστικού δικαίου, η δημιουργία ανεξάρτητων αρχών και αναγκαίων για το κράτος θεσμών, (Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, ΑΣΕΠ, Συνήγορος του Πολίτη, κ.α.).
Η αναμόρφωση της παιδείας και ιδίως του τρόπου λειτουργίας των Πανεπιστήμιων. Ακόμη η διοικητική αποκέντρωση, η ισχυρή αυτοδιοίκηση και τα ΚΕΠ, αποτελούν επιγραμματική και σε κάθε περίπτωση ελλιπή αποτύπωση των νομοθετικών και θεσμικών παρεμβάσεων του ΠΑΣΟΚ που μαζί με τα έργα υποδομής σε όλους τους τομείς, αποτελούν μια ζωντανή παρακαταθήκη.
Το χαρακτηριστικό όμως με το οποίο είναι πολιτικά και οντολογικά ταυτισμένο το ΠΑΣΟΚ, είναι η ανατροπή των παγιωμένων συσχετισμών του μετεμφυλιακού κράτους. Οι αδικαίωτοι, εθνικοί, δημοκρατικοί και κοινωνικοί αγώνες, από τον εμφύλιο και μετά, τα μηνύματα του αντιδικτατορικού αγώνα, του Πολυτεχνείου και της τραγωδίας της Κύπρου εκφράστηκαν από το ΠΑΣΟΚ, που αποτύπωσε την Στρατηγική του στο τετράπτυχο Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, κοινωνική απελευθέρωση και δημοκρατική διαδικασία.
Έτσι άνοιξε ο δρόμος για συμμετοχή στο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι των μέχρι τότε αποκλεισμένων, των μη προνομιούχων, των αγροτών και όλων των ανθρώπων της υπαίθρου που αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα για την αγροτική και περιφερειακή ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο.
Το σύνθημα «Αλλαγή» συμπύκνωσε την συνολική πρόταση εξουσίας αλλά με ξεκάθαρο πρόταγμα την Κοινωνική Δικαιοσύνη για όλους.
Η Κοινωνική δικαιοσύνη και η πατριωτική χειραφέτηση, με συγκεκριμένες πολιτικές είναι πλέον συνώνυμα του ΠΑΣΟΚ. Με σειρά μεταρρυθμίσεων και μείζονες κοινωνικές και πολιτικές τομές, το ΠΑΣΟΚ ταυτίστηκε με το εγχείρημα συγκρότησης κοινωνικού κράτους στην Ελλάδα που αποτελεί μεν συλλογικό κεκτημένο της μεταπολίτευσης, με αναμφισβήτητο όμως πρωταγωνιστή τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας 7 Πανεπιστημιακά και 50 Νομαρχιακά Νοσοκομεία, 180 Κέντρα Υγείας Κοινωνική πρόνοια και προστασία για τους αδύναμους, ΕΚΑΣ, «Βοήθεια στο Σπίτι», ΚΗΦΗ, ΚΔΑΠ, ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ και ολοκληρωμένες πολιτικές για τα Άτομα με Αναπηρία που μέχρι τότε ήταν στο κοινωνικό περιθώριο.
Ακόμη και μέσα στην κρίση το ΠΑΣΟΚ που έμεινε μόνο του να την αντιμετωπίσει, αφού λάκισαν τόσο η ΝΔ υπεύθυνη του εκτροχιασμού 2004-2009, όσο και οι λαϊκιστές της αριστεράς, προχώρησε σε δύσκολες μεταρρυθμίσεις ασφαλιστικό, διοίκηση, διαφάνεια, διαύγεια, ηλεκτρονική συνταγογράφηση, Οικονομικοί Εισαγγελείς, ΕΛΣΤΑΤ κλπ. Αλλά και στο πλαίσιο της Κυβέρνησης συνεργασίας έγιναν πολλά, όπως το Εγγυημένο Κοινωνικό Εισόδημα για την οικονομική στήριξη των αδυνάτων και την επανένταξη στην εργασία.
Η κοινωνική δικαιοσύνη αποτελεί σταθερή διαχρονική αξία για το ΠΑΣΟΚ, βασισμένη στο σχεδιασμό και τις πολιτικές για την βιώσιμη ανάπτυξη και την παραγωγή Εθνικού πλούτου αλλά και της δίκαιης αναδιανομής του.
Και ως προς αυτό η πολιτική του προοδευτικού δημοκρατικού χώρου, βρίσκεται στον αντίποδα των αντιλήψεων της ΝΔ, κυρίως ως προς το κράτος πρόνοιας και την αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων τις οποίες θεωρεί αυτονόητες και μη αντιμετωπίσιμες αλλά και του δήθεν αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως ως προς την ανάπτυξη και την παραγωγή του πλούτου στην οποία έχει πολιτική αλλεργία, αλλά και την επιχειρηματικότητα, την οποία βλέπει μόνο ως αντικείμενο υπερφορολόγησης για να δημιουργείται ταμείο διαχείρισης των φτωχοποιούμενων που η ίδια η υπερφορολόγηση προκαλεί. Η κοινωνική δικαιοσύνη για το ΠΑΣΟΚ και την Σοσιαλδημοκρατία δεν αποτελεί μια γενική έννοια και σημαία ευκαιρίας, αλλά βασική και διαχρονική επιλογή που διαπερνά το σύνολο των εφαρμοζόμενων πολιτικών. Οι αξίες, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης και ο στόχος μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς, αποτελούν τον βασικό πυλώνα και της σημερινής πολιτικής πρότασης του Κινήματος Αλλαγής στο πλαίσιο του δίπτυχου βιώσιμη ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή.
Με βάση τα παραπάνω καλούμε όλους τους πολίτες και ιδιαίτερα τους νέους, εργαζόμενους, επιστήμονες, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και εν γένει τους μικρομεσαίους να συμμετέχουν πολιτικά και κοινωνικά για να δυναμώσει η προοπτική μιας Εθνικής Στρατηγικής με αλλαγή πολιτικής και νοοτροπίας που θα οδηγήσει σε συγχρονισμό με την 4η βιομηχανική επανάσταση στην βιώσιμη ανάπτυξη, την κοινωνική πρόοδο και ευημερία.
Η εθνική συμφιλίωση, η ανεξάρτητη πατριωτική εξωτερική πολιτική με την δημιουργία ισχυρών διεθνών ερεισμάτων και η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή πολιτική και οικονομική ολοκλήρωση.
Ο εκδημοκρατισμός του κράτους και των δημόσιων θεσμών, η εξίσωση των δύο φύλων, η προοδευτική αναμόρφωση του αστικού δικαίου, η δημιουργία ανεξάρτητων αρχών και αναγκαίων για το κράτος θεσμών, (Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, ΑΣΕΠ, Συνήγορος του Πολίτη, κ.α.).
Η αναμόρφωση της παιδείας και ιδίως του τρόπου λειτουργίας των Πανεπιστήμιων. Ακόμη η διοικητική αποκέντρωση, η ισχυρή αυτοδιοίκηση και τα ΚΕΠ, αποτελούν επιγραμματική και σε κάθε περίπτωση ελλιπή αποτύπωση των νομοθετικών και θεσμικών παρεμβάσεων του ΠΑΣΟΚ που μαζί με τα έργα υποδομής σε όλους τους τομείς, αποτελούν μια ζωντανή παρακαταθήκη.
Το χαρακτηριστικό όμως με το οποίο είναι πολιτικά και οντολογικά ταυτισμένο το ΠΑΣΟΚ, είναι η ανατροπή των παγιωμένων συσχετισμών του μετεμφυλιακού κράτους. Οι αδικαίωτοι, εθνικοί, δημοκρατικοί και κοινωνικοί αγώνες, από τον εμφύλιο και μετά, τα μηνύματα του αντιδικτατορικού αγώνα, του Πολυτεχνείου και της τραγωδίας της Κύπρου εκφράστηκαν από το ΠΑΣΟΚ, που αποτύπωσε την Στρατηγική του στο τετράπτυχο Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, κοινωνική απελευθέρωση και δημοκρατική διαδικασία.
Έτσι άνοιξε ο δρόμος για συμμετοχή στο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι των μέχρι τότε αποκλεισμένων, των μη προνομιούχων, των αγροτών και όλων των ανθρώπων της υπαίθρου που αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα για την αγροτική και περιφερειακή ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο.
Το σύνθημα «Αλλαγή» συμπύκνωσε την συνολική πρόταση εξουσίας αλλά με ξεκάθαρο πρόταγμα την Κοινωνική Δικαιοσύνη για όλους.
Η Κοινωνική δικαιοσύνη και η πατριωτική χειραφέτηση, με συγκεκριμένες πολιτικές είναι πλέον συνώνυμα του ΠΑΣΟΚ. Με σειρά μεταρρυθμίσεων και μείζονες κοινωνικές και πολιτικές τομές, το ΠΑΣΟΚ ταυτίστηκε με το εγχείρημα συγκρότησης κοινωνικού κράτους στην Ελλάδα που αποτελεί μεν συλλογικό κεκτημένο της μεταπολίτευσης, με αναμφισβήτητο όμως πρωταγωνιστή τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας 7 Πανεπιστημιακά και 50 Νομαρχιακά Νοσοκομεία, 180 Κέντρα Υγείας Κοινωνική πρόνοια και προστασία για τους αδύναμους, ΕΚΑΣ, «Βοήθεια στο Σπίτι», ΚΗΦΗ, ΚΔΑΠ, ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ και ολοκληρωμένες πολιτικές για τα Άτομα με Αναπηρία που μέχρι τότε ήταν στο κοινωνικό περιθώριο.
Ακόμη και μέσα στην κρίση το ΠΑΣΟΚ που έμεινε μόνο του να την αντιμετωπίσει, αφού λάκισαν τόσο η ΝΔ υπεύθυνη του εκτροχιασμού 2004-2009, όσο και οι λαϊκιστές της αριστεράς, προχώρησε σε δύσκολες μεταρρυθμίσεις ασφαλιστικό, διοίκηση, διαφάνεια, διαύγεια, ηλεκτρονική συνταγογράφηση, Οικονομικοί Εισαγγελείς, ΕΛΣΤΑΤ κλπ. Αλλά και στο πλαίσιο της Κυβέρνησης συνεργασίας έγιναν πολλά, όπως το Εγγυημένο Κοινωνικό Εισόδημα για την οικονομική στήριξη των αδυνάτων και την επανένταξη στην εργασία.
Η κοινωνική δικαιοσύνη αποτελεί σταθερή διαχρονική αξία για το ΠΑΣΟΚ, βασισμένη στο σχεδιασμό και τις πολιτικές για την βιώσιμη ανάπτυξη και την παραγωγή Εθνικού πλούτου αλλά και της δίκαιης αναδιανομής του.
Και ως προς αυτό η πολιτική του προοδευτικού δημοκρατικού χώρου, βρίσκεται στον αντίποδα των αντιλήψεων της ΝΔ, κυρίως ως προς το κράτος πρόνοιας και την αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων τις οποίες θεωρεί αυτονόητες και μη αντιμετωπίσιμες αλλά και του δήθεν αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως ως προς την ανάπτυξη και την παραγωγή του πλούτου στην οποία έχει πολιτική αλλεργία, αλλά και την επιχειρηματικότητα, την οποία βλέπει μόνο ως αντικείμενο υπερφορολόγησης για να δημιουργείται ταμείο διαχείρισης των φτωχοποιούμενων που η ίδια η υπερφορολόγηση προκαλεί. Η κοινωνική δικαιοσύνη για το ΠΑΣΟΚ και την Σοσιαλδημοκρατία δεν αποτελεί μια γενική έννοια και σημαία ευκαιρίας, αλλά βασική και διαχρονική επιλογή που διαπερνά το σύνολο των εφαρμοζόμενων πολιτικών. Οι αξίες, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης και ο στόχος μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς, αποτελούν τον βασικό πυλώνα και της σημερινής πολιτικής πρότασης του Κινήματος Αλλαγής στο πλαίσιο του δίπτυχου βιώσιμη ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή.
Με βάση τα παραπάνω καλούμε όλους τους πολίτες και ιδιαίτερα τους νέους, εργαζόμενους, επιστήμονες, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και εν γένει τους μικρομεσαίους να συμμετέχουν πολιτικά και κοινωνικά για να δυναμώσει η προοπτική μιας Εθνικής Στρατηγικής με αλλαγή πολιτικής και νοοτροπίας που θα οδηγήσει σε συγχρονισμό με την 4η βιομηχανική επανάσταση στην βιώσιμη ανάπτυξη, την κοινωνική πρόοδο και ευημερία.
*Δημοσιεύθηκε στις 03/09/2019 στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ