Η γενοκτονία πραγματοποιήθηκε παράλληλα, και με τις ίδιες μεθόδους που εφαρμόσθηκαν σε βάρος και άλλων χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δηλαδή των Αρμενίων και των Ασσυρίων.
Οι απώλειες από ελληνικής πλευράς φθάνουν ή και ξεπερνούν σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις το ένα εκατομμύριο ψυχές.
Μαζική έξοδος από τις πατρογονικές εστίες, συλλήψεις, εκτοπισμοί και σφαγές, εθνικές εκκαθαρίσεις, τάγματα εργασίας και πυρπόληση πόλεων με πιο εμβληματική την περίπτωση της Σμύρνης, συνιστούν την τραγική περιγραφή του τρόπου με τον οποίο έλαβε χώρα η γενοκτονία του Μικρασιατικού ελληνισμού.
Το ζήτημα της γενοκτονίας του ελληνισμού αποτελεί συχνά σημείο αντιλεγόμενο ιδίως ως προς τη χρήση του όρου γενοκτονία.
Η Τουρκία προσπαθεί με κάθε τρόπο να υποβαθμίσει τις ιστορικές της ευθύνες.
Το ερώτημα που έντεχνα επιχειρεί να ενσπείρει την αμφιβολία είναι: Τα γεγονότα συνιστούν γενοκτονία ή αποτελούν δήθεν τη μοιραία συνέπεια ενός πολέμου που διήρκεσε πολλά χρόνια και διεξήχθη με ιδιαίτερη βιαιότητα;
Βεβαίως, το θέμα αυτό απαιτεί ιδιαίτερα προσεκτική και τεκμηριωμένη νομική, διπλωματική και πολιτική αντιμετώπιση.
Όμως είναι αποδεδειγμένο ιστορικά, ότι η ιδέα, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της Γενοκτονίας είχαν ήδη ξεκινήσει πολύ πριν τον πόλεμο.
Ο εφησυχασμός στο ιστορικό δίκιο μας δεν είναι σε καμία περίπτωση δικαιολογημένος. Υπό αυτό το πρίσμα, η ομόφωνη ψήφιση του νόμου 2645/1998 με τον οποίο ανακηρύχθηκε η 14η Σεπτεμβρίου ως ημέρα εθνικής μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, αποτελεί ζήτημα στρατηγικής σημασίας και δεν επιτρέπεται η αλλοίωση των εννοιών με οποιοδήποτε τρόπο.
Το ίδιο και η αναγνώριση της γενοκτονίας του ελληνισμού από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας, από την Αρμενία στις 24 Μαρτίου 2015, αλλά και από αρκετές Πολιτείες των Η.Π.Α.
Εξίσου σημαντική είναι η έκδοση ψηφίσματος τον Δεκέμβριο του 2007 από τη Διεθνή Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών (IAGS).
Το ψήφισμα αυτό χρησιμοποίησε απερίφραστα τον όρο «Ελληνική Γενοκτονία» και την εξομοίωσε ποιοτικά με τη γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς.
Η τουρκική κυβέρνηση κλήθηκε να αναγνωρίσει τις ιστορικές της ευθύνες και να σταματήσει να αρνείται τα γεγονότα.
Το ψήφισμα υπερψηφίστηκε από το 83% των επιστημόνων διεθνούς κύρους που αποτελούν την IAGS.
Τέλος, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, εξέδωσε το 2015 τον κατάλογο από την έντυπη και ηλεκτρονική συλλογή της Βιβλιοθήκης του σχετικά με το θέμα της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, ο οποίος περιλαμβάνει είκοσι πέντε (25) σελίδες με τεκμήρια και σχετική βιβλιογραφία.
Για ποιο λόγο όμως είναι σημαντικό να μείνει ζωντανή η μνήμη και να μην διαστρεβλωθεί η ιστορική αλήθεια.
Το ζητούμενο δεν είναι να εξάπτονται ιστορικά πάθη και να διατηρούνται στο διηνεκές ιστορικές αντιπαραθέσεις με τους γείτονές μας.
Το ζητούμενο είναι να καταδειχθεί με ψυχραιμία αλλά και με σταθερότητα ότι η γενοκτονία αποτέλεσε «μοντέλο» για μετέπειτα ειδεχθή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας όπως αυτό του Ολοκαυτώματος.
Στόχος είναι να μην λειτουργήσει η λήθη ως σύμμαχος πιθανών νοσταλγών της βαναυσότητας και να μην επιτραπεί στη βία να καθορίζει τη διεθνή νομιμότητα.
Στον σημαντικό αυτό στόχο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την καθοριστική συμβολή των προσφυγικών σωματείων και κυρίως του προσφυγικού κόσμου, των απογόνων των Μικρασιατών, των Ποντίων κ.α. της Ελλάδας και της διασποράς, που παρά τις διαχρονικές παραλείψεις της πολιτείας, διασώζουν ζωντανή την ιστορική μνήμη, συμβάλλοντας δημιουργικά και υπεύθυνα στη διαμόρφωση της ιστορικής ταυτότητας του ελληνισμού.
Βασίλης Κεγκέρογλου
(το άρθρο αυτό, ήταν η αναφορά του κ. Κεγκέρογλου εκ μέρους της Δημοκρατικής Συμπαράταξης στην εκδήλωση τιμής για την Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, στην Ολομέλεια της Βουλής στις 15/09/2017)
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ στις 16/09/2017.
