Οι λόγοι που γίνεται ξανά συζήτηση για νέο αδιέξοδο στο ασφαλιστικό- συνταξιοδοτικό και υποστηρίζεται από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ η ανάγκη για μεγάλη δημοσιονομική παρέμβαση είναι κυρίως τρεις:
1ος Η χώρα το 2015 μπήκε ξανά σε ύφεση με άμεσο αρνητικό αποτέλεσμα τη μείωση των εσόδων των ταμείων, σε σχέση με τη σημαντική αύξηση τους το 2014.
2ος η μη εφαρμογή της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του ν.3863/10 και της ρήτρας βιωσιμότητας, όπως προβλεπόταν από 01η Ιανουαρίου του 2015 και
3ος Η υπογραφή Τσίπρα, για δημοσιονομική προσαρμογή 2,5 δις Ευρώ (από τα 14,5 δις του 3ου μνημονίου)με άμεση μείωση δαπάνης για το συνταξιοδοτικό.
Οι αναφορές για το παρελθόν και τους άλλους, τους κακούς που φταίνε, είναι μέρος της προπαγάνδας για να μειωθούν οι ευθύνες αυτής της κυβέρνησης στον ένα χρόνο διακυβέρνησης. Όχι ότι δεν υπάρχουν ευθύνες στους πριν αλλά εδώ θα τις παραθέσουμε στην πραγματική τους διάσταση.
Καταρχήν, πέρυσι τέτοιο καιρό , θεωρούσαν οι ίδιοι του ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ότι δεν χρειαζόταν η ρήτρα βιωσιμότητας και το συνταξιοδοτικό ήταν ισχυρό, αφού μπορούσε να δώσει από το 2015, 13η σύνταξη.
Στη συνέχεια μετά τις εκλογές, έπρεπε να δικαιολογηθούν και είπαν ότι παρέλαβαν άδεια ταμεία. Μεγάλο ψέμα.
Και μόνο η αφαίμαξη των διαθεσίμων από τα ταμεία, μαζί με τα αποθεματικά των δημόσιων οργανισμών, συνολικού ύψους 7,5 δις για να πληρωθούν οι δόσεις προς το ΔΝΤ το πρώτο πεντάμηνο του 2015, αποδεικνύει τη σαθρότητα του επιχειρήματος.
Αλλά ας προχωρήσουμε επί της ουσίας με τεκμηρίωση, αριθμούς, πολιτικές και αλήθειες για να δούμε τι έγινε τα τελευταία δέκα χρόνια και ποια είναι η πρόταση για βιώσιμη λύση σήμερα.
Να μιλήσουμε για το ασφαλιστικό και να ξεκινήσουμε αποτυπώνοντας την κατάσταση που βρήκε το ΠΑΣΟΚ στα μεγάλα ασφαλιστικά ταμεία το 2009 σε σχέση με το 2003.
Το 2003 τα ελλείμματα στα 4 μεγάλα ταμεία (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, και ΟΠΑΔ) ανέρχονταν στα 530 εκ. ευρώ και το 2009 έφθασαν τα 5,4 δις ευρώ (10 φορές πάνω).Το 2003 οι οφειλές των Ταμείων στα Νοσοκομεία ήταν 580 εκ. ευρώ.
Ενώ το 2009 έφθασαν τα 3,6 δις ευρώ (6 φορές πάνω).
Η φαρμακευτική δαπάνη από τα 2,5 δις το 2003 διογκώθηκε στα 5,8 δις το 2009. Ταυτόχρονα η περιουσία των Ταμείων μεταξύ 2006-2009 μειώθηκε περίπου κατά 25%. Από 31 δις η αποτίμηση της κατέβηκε στα 23.5 δις.
Σ’ αυτό συντέλεσε σε σημαντικό βαθμό η μεγάλη αύξηση των δαπανών αλλά και το σκάνδαλο των δομημένων ομολόγων.
Το 2009 και μετά τον εκτροχιασμό της οικονομίας που είχε προκληθεί από τις επιλογές της Ν.Δ. η κατάρρευση των Ταμείων ήταν προ των πυλών.
Για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προχώρησε σ’ ένα άμεσο συμμάζεμα, σ’ ένα νοικοκύρεμα και ταυτόχρονα προώθησε μια σημαντική μεταρρυθμιστική παρέμβαση στο ασφαλιστικό (N. 3863/10) στην οποία συμφώνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά και την παρουσίαση των αναλογιστικών μελετών στην τεχνική ομάδα του EURO GROUP το Νοέμβριο του 2011.
Με βάση τις μελέτες οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή με τη συνεργασία του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας και οι οποίες επικαιροποιήθηκαν το 2013, το ασφαλιστικό μας σύστημα με την εφαρμογή του Ν. 3863 θα είχε βιώσιμη προοπτική για πολλές δεκαετίες.
Παράλληλα, την ίδια περίοδο (2010-2012) έγιναν οι μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές με:
– την ενοποίηση των Κλάδων Υγείας και τη σύσταση του ΕΟΠΥΥ,
– τη σύσταση και λειτουργία του ενιαίου Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας , του γνωστού ΚΕΠΑ,
– την εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης ,
– τη δημιουργία μέσα από την ΗΔΙΚΑ του ενιαίου κέντρου ελέγχου και πληρωμής των συντάξεων, γνωστού σήμερα ως πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ,
– την απογραφή για πρώτη φορά όλων των συνταξιούχων,
– την ενοποίηση όλων των επικουρικών ταμείων των μισθωτών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα σε ένα ταμείο στο ΕΤΕΑ.
Οι αλλαγές αυτές που ήταν δικές μας επιλογές , των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και όχι της τρόικα, απέφεραν σε ετήσια βάση εξοικονόμηση 5 δις ευρώ.
Έτσι κρατήθηκαν όρθια τα ταμεία για να μπορέσουν με τη συμβολή της κρατικής χρηματοδότησης πάντα, να καταβάλουν τις συντάξεις και δεν θα χρειαζόταν να γίνουν οι περικοπές εάν οι αλλαγές αυτές είχαν γίνει έστω 5 χρόνια ενωρίτερα μέσα στη περίοδο του εκτροχιασμού ή αν δεν είχε επέλθει ο εκτροχιασμός 2004-2009.
Είναι λοιπόν ένα τεράστιο ψέμα αυτό που ισχυρίζονται οι σημερινοί συγκυβερνώντες ότι υποχρεώνονται να πάρουν επώδυνα μέτρα γιατί οι προηγούμενοι και κυρίως το ΠΑΣΟΚ, δεν έκαναν μεταρρυθμίσεις γενικά και αόριστα.
Οι σημερινοί κυβερνώντες έχουν αναγάγει το θέμα του PSI ως κυρίαρχο και εκεί εστιάζουν το πρόβλημα του ασφαλιστικού και την αρνητική κριτική τους, γεγονός που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Η αλήθεια είναι ότι οι απώλειες των Ταμείων από το PSI ανέρχονται σε 11,8 δις ευρώ και όχι σε 26 δις ευρώ όπως διατείνονται κάποιοι. Αυτές οι απώλειες δεν θα υπήρχαν εάν όλες οι Διοικήσεις των Ταμείων εκείνης της περιόδου ακολουθούσαν τις οδηγίες της Τράπεζας της Ελλάδος για επαναγορά ομολόγων όπως έκανε η Διοίκηση της ΑΕΔΑΚ του ΙΚΑ.
Η μεγάλη αλήθεια επίσης είναι ότι χωρίς το PSI η χώρα θα είχε οδηγηθεί σε άτακτη χρεοκοπία και δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί η χρηματοδότηση των ασφαλιστικών Ταμείων από τον κρατικό προϋπολογισμό που μόνο για την περίοδο 2010 – 2015 ανήλθε στα 98 δις ευρώ αλλά θα είχε επέλθει και κατάρρευση των εσόδων τους.
Αν τώρα ο κ. Τσίπρας ήταν ειλικρινής και πίστευε αυτά που έλεγε περί PSI, αντί να υπογράψει με το 3ο μνημόνιο την μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 2,5 δις ευρώ, έπρεπε να φροντίσει αυτή η χρηματοδότηση να συνεχιστεί και να μειωθεί σταδιακά προκειμένου το κράτος αφενός να αποκαταστήσει τη «ζημιά» των ασφαλιστικών ταμείων από την οποία ωφελήθηκε η χώρα και αφετέρου να ανέλθουν ξανά τα έσοδα του ασφαλιστικού συστήματος με την επανεκκίνηση της οικονομίας.
Όμως φαίνεται ότι δεν πιστεύει στην προοπτική της οικονομικής ανάπτυξης γιατί ο ίδιος με τον Υπουργό του, κ. Κατρούγκαλο προχώρησε σ’ ένα ατελέσφορο σχέδιο με επικοινωνιακούς χειρισμούς, για το οποίο θα μιλήσομε στο επόμενο μέρος.
