Στην ημερίδα με θέμα "Κατάρτιση, Δια Βίου Μάθηση & Απασχόληση", που διοργάνωσε η αναπτυξιακή εταιρεία του Δήμου Μαλεβιζίου, υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης, συμμετείχε σήμερα ο Υφυπουργός Εργασίας Βασίλης Κεγκέρογλου. Ο κύριος Κεγκέρογλου στην ομιλία του αφού χαιρέτισε την πρωτοβουλία διοργάνωσης της εκδήλωσης της Αναπτυξιακής Εταιρείας του Δήμου Μαλεβιζίου τόνισε πως είναι πεπεισμένος ότι υπάρχουν τεράστια πλεονεκτήματα και ιδιαίτερες δυναμικές στην Ελληνική περιφέρεια, ενώ συνέχισε λέγοντας πως η μελλοντική ευμάρεια των Ελλήνων πολιτών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον εντοπισμό αυτών των δυνατοτήτων και από την αξιοποίησή τους, με την στήριξη βεβαίως της Πολιτείας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο Υφυπουργός, υπερθεματίζοντας τη σημασία της εκπαίδευσης υποστήριξε πως "θα μπορούσε να πει κανείς ότι η διαχρονικότερη όλων των αξιών του ελληνικού, και του ευρωπαϊκού κατ’ επέκταση πολιτισμού είναι η «παιδεία», η «γνώση», «η μόρφωση των πολιτών».
Η επένδυση στην εκπαίδευση αποκτά ιδιαίτερη σημασία στην περίοδο οικονομικής κρίσης που διανύουμε, και αναγνωρίζεται από την ευρωπαϊκή κοινότητα σαν η μοναδική βιώσιμη διέξοδος.
Έχει σημασία να αναφέρω, ότι η δραματική μείωση της απασχόλησης στην πατρίδα μας είναι συνυφασμένη με το εκπαιδευτικό επίπεδο των εργαζομένων.
Μεταξύ άλλων ο κ. Κεγκέρογλου επισήμανε πως ο αναπτυξιακός σχεδιασμός για την Ελλάδα του 2020 αποβλέπει «στην αναγέννηση της ελληνικής οικονομίας με ανάταξη και αναβάθμιση του παραγωγικού και κοινωνικού ιστού της χώρας και τη δημιουργία και διατήρηση βιώσιμων θέσεων απασχόλησης».
Τέλος, ο Υφυπουργός έκανε ιδιαίτερη αναφορά για το πρόγραμμα «εγγυήσεων για τη νεολαία», σύμφωνα με το οποίο όλοι οι νέοι έως 25 ετών θα πρέπει να λαμβάνουν προσφορά απασχόλησης καλής ποιότητας, μαθητείας ή πρακτικής άσκησης εντός τεσσάρων μηνών από τη στιγμή που καθίστανται άνεργοι ή εξέρχονται από την επίσημη εκπαίδευση.
«Πρόσφατα συστήσαμε «Επιτροπή Συντονισμού», η οποία αποτελείται από τους Γενικούς Γραμματείς όλων των αρμοδίων φορέων της Κεντρικής Κυβέρνησης και τοπικής Αυτοδιοίκησης (συμμετέχουν ο Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος και ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος) για να εκπονήσουμε το προαπαιτούμενο από το Πρόγραμμα αναλυτικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων.
Ιδιαίτερο βάρος θα δώσουμε στην ενίσχυση των ατόμων που βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας, εκπαίδευσης και κατάρτισης έως 25 ετών προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση στο θεσμό της μαθητείας και της απόκτησης εργασιακής εμπειρίας
Ακόμα έμφαση θα δοθεί σε δράσεις που θα ενισχύουν την πρόσβαση της παραπάνω ομάδας σε προγράμματα ποιοτικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης», επισήμανε ο κ. Κεγκέρογλου.
Ολόκληρη η τοποθέτηση του Υφυπουργού κ. Κεγκέρογλου
Κύριε Περιφερειάρχη, κύριοι Δήμαρχοι, κύριοι Καθηγητές, κυρίες και κύριοι,
Χαιρετίζω την πρωτοβουλία διοργάνωσης της εκδήλωσης της Αναπτυξιακής Εταιρείας του Δήμου Μαλεβιζίου, όντας πεπεισμένος ότι υπάρχουν τεράστια πλεονεκτήματα και ιδιαίτερες δυναμικές στην Ελληνική περιφέρεια. Η μελλοντική ευμάρεια των Ελλήνων πολιτών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον εντοπισμό αυτών των δυνατοτήτων και από την αξιοποίησή τους, με την στήριξη βεβαίως της Πολιτείας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η διαχρονικότερη όλων των αξιών του ελληνικού, και του ευρωπαϊκού κατ’ επέκταση πολιτισμού είναι η «παιδεία», η «γνώση», «η μόρφωση των πολιτών».
Η επένδυση στην εκπαίδευση αποκτά ιδιαίτερη σημασία στην περίοδο οικονομικής κρίσης που διανύουμε, και αναγνωρίζεται από την ευρωπαϊκή κοινότητα σαν η μοναδική βιώσιμη διέξοδος.
Έχει σημασία να αναφέρω, ότι η δραματική μείωση της απασχόλησης στην πατρίδα μας είναι συνυφασμένη με το εκπαιδευτικό επίπεδο των εργαζομένων.
Ενδεικτικά αναφέρω, ότι κατά την περίοδο 2008-2012 η μείωση της απασχόλησης των κατόχων πτυχίων ανώτατης εκπαίδευσης και μεταπτυχιακών σπουδών μειώθηκε ελάχιστα (1,1%) σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο (18,4%), ενώ αντίθετα σχεδόν το σύνολο των απωλειών θέσεων εργασίας αφορούσε εργαζόμενους που έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς μεσαίες ή χαμηλές βαθμίδες εκπαίδευσης.
Αντίστοιχα, το ποσοστό ανεργίας των ομάδων του πληθυσμού με υψηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο είναι χαμηλότερο από εκείνο των ομάδων με χαμηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο.
Σημαντικό είναι να αναφέρουμε, επίσης, ότι το εκπαιδευτικό επίπεδο λειτουργώντας σωρευτικά με την ηλικία και το φύλο κατατάσσει τις νέες γυναίκες με χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο σε δεινότερη θέση, όσον αφορά τη δυνατότητα ένταξης ή επανένταξης στην αγορά εργασίας.
Στα παραπάνω πρέπει να συμπληρώσουμε ότι η θέση των νέων επιδεινώθηκε περαιτέρω.
Στο β’ τρίμηνο του 2013 το ποσοστό ανεργίας της ηλικιακής ομάδας 15-24 ετών εκτινάχτηκε στο 59%, ενώ της ηλικιακής ομάδας 25-29 ετών στο 44% τα υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των κρατών-μελών.
Επιπρόσθετα, παρατηρείται ότι περίπου το 15% των νέων βρίσκονται τόσο εκτός εργασίας, όσο και εκτός σπουδών.
Τα παραπάνω αναδεικνύουν τη σημασία της κατάρτισης, της Διά Βίου Μάθησης αλλά και του ανοίγματος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε συνδυασμό με την βελτίωση της ποιότητάς της, στοιχεία που αποτελούν τμήμα της αναπτυξιακής στρατηγικής της Ελλάδας της περιόδου 2014-2020.
Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός για την Ελλάδα του 2020 αποβλέπει:
«στην αναγέννηση της ελληνικής οικονομίας με ανάταξη και αναβάθμιση του παραγωγικού και κοινωνικού ιστού της χώρας και τη δημιουργία και διατήρηση βιώσιμων θέσεων απασχόλησης».
Η Διά Βίου Μάθηση, συμφωνούμε, ότι α) υποστηρίζει την αναπτυξιακή πορεία της χώρας, καθώς αποσκοπεί στην επικαιροποίηση των γνώσεων και δεξιοτήτων και ικανοτήτων των εργαζομένων με έγκαιρη διάγνωση των αναγκών της αγοράς εργασίας και β) υποστηρίζει την κοινωνική ένταξη, καθώς μέσω αυτής επιδιώκεται η κοινωνική και επαγγελματική αναβάθμιση ευάλωτων ομάδων.
Η διά βίου μάθηση περιλαμβάνει κάθε είδους μαθησιακή δραστηριότητα στη διάρκεια της ανθρώπινης ζωής.
Η διά βίου μάθηση θεμελιώνεται στην προσχολική αγωγή και δε σταματά με το πέρας της αρχικής εκπαίδευσης και την ενηλικίωση του ατόμου, αλλά είναι μια διαρκής και ενεργός διαδικασία που λαμβάνει χώρα σε όλες τις φάσεις της ζωής ενός ανθρώπου και συνοδεύει κάθε έκφανση της ζωής ενός ενεργού πολίτη. Μαθησιακές διαδικασίες συντελούνται τόσο στο πλαίσιο του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος, όσο και σε μια ποικιλία μη τυπικών και άτυπων μορφών μάθησης.
Κατά συνέπεια, η διά βίου μάθηση συμπεριλαμβάνει την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, την Επαγγελματική Εκπαίδευση, την Ανώτατη Εκπαίδευση, την Αρχική και τη Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Κατάρτιση και τη Γενική Εκπαίδευση Ενηλίκων, καθώς και όλες τις μορφές άτυπης μάθησης εκτός των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Η Πολιτεία έχει υποχρέωση να φροντίζει για τη διά βίου μάθηση των πολιτών, διαμορφώνοντας τις κατάλληλες ευκαιρίες, διαδικασίες και δράσεις, όπως και να ενημερώνει και να εντάσσει τους πολίτες σε ενέργειες διά βίου μάθησης, αξιοποιώντας, βεβαίως, όλους τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Θυμίζω, σε αυτό το σημείο ότι το ποσοστό συμμετοχής των Ελλήνων σε ενέργειες Δια Βίου Μάθησης και Κατάρτισης είναι από τα χαμηλότερα στην Ε.Ε. και ανέρχεται μόλις στο ένα τρίτο του κοινοτικού μέσου όρου (δηλ. 2,9% έναντι 9,5%).
Ο Νόμος 3879/2010 καθόρισε, εν πολλοίς το διοικητικό μοντέλο οργάνωσης της διά βίου μάθησης στην Ελλάδα. Επιχείρησε τη σύνδεσή της με την απασχόληση, ενίσχυσε τον επιτελικό ρόλο της κεντρικής δημόσιας διοίκησης και ταυτόχρονα αποκέντρωσε την εξειδίκευση του προγραμματισμού σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς και την εφαρμογή των σημαντικότερων δράσεων εθνικής προτεραιότητας στις Περιφέρειες και τους Δήμους μέσω προγραμματικών συμβάσεων.
Οι Δήμοι πλέον μπορούν βάσει του Νόμου να συνεργάζονται με το Υπουργείο Παιδείας, να αναλαμβάνουν την ίδρυση και λειτουργία των Κέντρων Διά Βίου Μάθησης, να επιλέγουν εκείνα τα εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά προγράμματα, που ταυτίζονται με τις ανάγκες των δημοτών τους.
Σκέψου Παγκόσμια και Δράσε Τοπικά, λέει μία γνωστή ρήση, η οποία και εφαρμόζεται στα προγράμματα που υλοποιούνται από τα κέντρα Δία Βίου Μάθησης.
Έτσι, οι Δήμοι, έχουν το δικαίωμα να εξειδικεύουν τις εκπαιδευτικές διαδικασίες ανάλογα με τις προτεραιότητες, τις αδυναμίες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής.
Το τοπικό πρόγραμμα δια βίου μάθησης
περιλαμβάνει:
α) δραστηριότητες σύνδεσης των σχολικών μονάδων με την κοινωνία,
β) δράσεις επιμόρφωσης ενηλίκων, δράσεις επιμόρφωσης της νέας γενιάς και της τρίτης ηλικίας, δημιουργία σχολών γονέων και
γ) δράσεις προώθησης της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας μέσω της σύνδεσης με την τοπική οικονομία.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο ρόλος της τοπικότητας, σε καιρό κρίσης, λαμβάνει πολλαπλασιαστική αξία.
Η Διά Βίου Μάθηση μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ της Εκπαίδευσης και της Εργασίας στις τοπικές κοινωνίες.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η αξιοποίηση της διά βίου μάθησης για τη μύηση πολιτών στην ιδέα της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και την ανάληψη πρωτοβουλίας για ίδρυση Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων που θα καλύπτουν τοπικές ανάγκες. Εξάλλου, η οικονομική κρίση δημιούργησε έντονη τάση επιστροφής προς την περιφέρεια, και έθεσε πιο έντονα το αίτημα της τοπικής-περιφερειακής ανάπτυξης. Η τοπική ανάπτυξη, μέσα από τη δραστηριοποίηση ΚοινΣΕπ στη γεωργία, τις βιολογικές καλλιέργειες, την ανάπτυξη της τοπικής μεταποίησης είναι μια ευκαιρία που θα πρέπει να αξιοποιηθεί από τα τοπικά προγράμματα δια βίου μάθησης.
Ενδεικτική, σίγουρα, του ενδιαφέροντος των τοπικών κοινωνιών για τη δια βίου μάθηση των δημοτών τους είναι η σημαντική ανταπόκριση των Δήμων: Σε σύνολο 266 Δήμων έχουν ανταποκριθεί θετικά στην πρόσκληση για ίδρυση Κέντρων Διά Βίου Μάθησης οι περισσότεροι.
Άλλη μία ευκαιρία που μπορεί να αξιοποιηθεί από τους τοπικούς παράγοντες είναι η υλοποίηση του Προγράμματος «εγγυήσεων για τη νεολαία» (ΓΙΟΥΘ ΓΚΑΡΑΝΤΙ), σύμφωνα με το οποίο όλοι οι νέοι έως 25 ετών θα πρέπει λαμβάνουν προσφορά απασχόλησης καλής ποιότητας, μαθητείας ή πρακτικής άσκησης εντός τεσσάρων μηνών από τη στιγμή που καθίστανται άνεργοι ή εξέρχονται από την επίσημη εκπαίδευση.
Πρόσφατα συστήσαμε «Επιτροπή Συντονισμού», η οποία αποτελείται από τους Γενικούς Γραμματείς όλων των αρμοδίων φορέων της Κεντρικής Κυβέρνησης και τοπικής Αυτοδιοίκησης (συμμετέχουν ο Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος και ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος) για να εκπονήσουμε το προαπαιτούμενο από το Πρόγραμμα αναλυτικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων.
Ιδιαίτερο βάρος θα δώσουμε στην ενίσχυση των ατόμων που βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας, εκπαίδευσης και κατάρτισης έως 25 ετών προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση στο θεσμό της μαθητείας και της απόκτησης εργασιακής εμπειρίας.
Ακόμα έμφαση θα δοθεί σε δράσεις που θα ενισχύουν την πρόσβαση της παραπάνω ομάδας σε προγράμματα ποιοτικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Στο σημείο αυτό οφείλω να τονίσω ότι στο πλαίσιο θέσπισης εγγυήσεων για τους νέους προτάσσουμε τη λογική των διατομεακών, διυπουργικών συνεργασιών, και γι’ αυτό και συστήσαμε την ανωτέρω Συντονιστική Επιτροπή.
Στο παραπάνω θα προσέθετα, την κρισιμότητα επέκτασης της εταιρικής σχέσης στους κοινωνικούς εταίρους, στους επαγγελματικούς φορείς και πρωτίστως στους φορείς των τοπικών κοινωνιών.
Η αντιμετώπιση της ανεργίας μπορεί να επιτευχθεί και μέσα από προσεκτικό σχεδιασμό τοπικά εστιασμένων σχεδίων εκπαιδευτικής ανάπτυξης που θα αξιοποιούν τοπικές δυναμικές, τοπικά χαρακτηριστικά, ιδιαιτερότητες και συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Σε κάθε περίπτωση, το ξεπέρασμα της οικονομικής δυσπραγίας, όπως και η οικοδόμηση μιας κοινωνίας και οικονομίας με προοπτική και αξιώσεις απαιτούν την κλιμάκωση των προσπαθειών μας ως προς την επένδυση σε δεξιότητες και κατάρτιση, ως προς την ανάπτυξη και αξιοποίηση των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας μας και δη, των νέων ανθρώπων. Καμία ευκαιρία δεν πρέπει να πάει χαμένη.
Φορείς κλειδιά, επαναλαμβάνω, για την εφαρμογή των δράσεων τοπικής ανάπτυξης δεν μπορούν παρά να είναι οι περιφερειακές και τοπικές Αρχές οι οποίοι γνωρίζουν καλύτερα τις τοπικές ανάγκες και μπορούν να τις ικανοποιήσουν αποτελεσματικότερα. Πεποίθησή μας και πυξίδα σχεδιασμού πολιτικής του Υπουργείου Εργασίας το ότι η αποτελεσματικότητα των όποιων παρεμβάσεων σε τοπικό επίπεδο είναι συνάρτηση της εμπλοκής και ενεργοποίησης των τοπικών φορέων και των τοπικών κοινωνιών. Γι’ αυτό το λόγο οι τοπικοί φορείς μέσω της δημιουργίας Κοινωνικών Συμπράξεων αναγορεύονται σε φορείς υλοποίησης των δράσεων κοινωνικής φροντίδας και αλληλεγγύης κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο.
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω την Αναπτυξιακή Εταιρεία του Δήμου Μαλεβιζίου και το Ινστιτούτο Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης για τη διοργάνωση, να ευχηθώ ευόδωση των εργασιών της εκδήλωσης και να επαναλάβω την υποχρέωση της Πολιτείας να επενδύσει στους πολίτες της και κυρίως τους νέους και στη δημιουργικότητά τους, στην αξία της γνώσης και της εξειδίκευσης.
Σας ευχαριστώ
