Τοποθέτηση του Βουλευτή Βασίλη Κεγκέρογλου στη Βουλή την 14/11/2007 στη συζήτηση του σχεδίου νόμου: «Διαχείριση, Έλεγχος και Εφαρμογή Αναπτυξιακών Παρεμβάσεων για την Προγραμματική Περίοδο 2007-2013»
Συζητάμε σήμερα ένα νομοσχέδιο που αφορά το σημαντικό ζήτημα της διαχείρισης των πόρων του Δ΄ ΚΠΣ .
Πόροι που είναι σαφώς λιγότεροι απ’ αυτούς του Γ΄ ΚΠΣ και σημαντικό μέρος των οποίων προέρχεται από τη φορολόγηση των ελλήνων.
Γι’ αυτό επιβάλλεται σοβαρότητα και η επιλογή ενός μοντέλου διαχείρισης, που θα σέβεται τα χρήματα, τη γνώμη του πολίτη και θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του τόπου.
Η Κυβέρνηση πιστή στη φιλοσοφία της ολιγαρχικής δημοκρατίας επέλεξε το συγκεντρωτικό μοντέλο διαχείρισης αναθέτοντας τις αποφάσεις κυρίως σε μονοπρόσωπα όργανα.
Η προεκλογική, του 2004, υπόσχεση Καραμανλή για την ″ώρα της περιφέρειας″, αποδείχθηκε ψεύτικη. Αλλά και η προεκλογική δέσμευση του 2007 ότι: «το 80% του ΕΣΠΑ, του Δ΄ ΚΠΣ θα διατεθεί στην περιφέρεια» αποδεικνύεται αναληθής.
Κατά τη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων ειπώθηκε ότι: «το 80% θα κατευθυνθεί στην περιφέρεια», αλλά με το νομοσχέδιο που συζητούμε στη Βουλή προβλέπεται για τα ΠΕΠ μόνο το 39%, που στην πράξη θα γίνει ακόμη λιγότερο. Μια περίπτωση υπάρχει να πάει το 80% του ΕΣΠΑ στην περιφέρεια και να αξιοποιηθεί προς όφελος όλων των πολιτών. Μόνο αν το διαχειριστεί η ίδια η περιφέρεια μέσα από τα θεσμικά της όργανα και τις έμπειρες διαχειριστικές αρχές, σε συνεργασία με όλους τους αναπτυξιακούς φορείς.
Παραμένουμε ίσως η μόνη χώρα που τα κοινοτικά πλαίσια δεν τα αξιοποιούν εξ’ ολοκλήρου οι περιφέρειες.
Με το μοντέλο όμως που επέλεξε η Κυβέρνηση η ελληνική περιφέρεια, που ασφυκτιά από το συγκεντρωτισμό και τον παραγοντισμό, οδηγείται ακόμη περισσότερο στη γωνία και το περιθώριο.
Οι περιφέρειες υποβαθμίζονται σε «ενδιάμεσες διαχειριστικές αρχές».
Ο Υπουργός Οικονομίας παραμένει κυρίαρχος, αφού μπορεί μόνος του να τροποποιεί το ΕΣΠΑ, καθώς και διατάξεις νόμων που ισχύουν, όπως αυτός νομίζει και όποτε νομίζει.
Έτσι ενώ, όπως είπα, φαινομενικά τα ΠΕΠ αποτελούν το 39% του ΕΣΠΑ, αυτό θα μειωθεί ακόμη περισσότερο αφού, δίνεται η δυνατότητα να οριστούν τα Υπουργεία συνδιαχειριστές και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της περιφέρειας.
Οι πολύπλοκες, γραφειοκρατικές και κυρίως οι αδιαφανείς διαδικασίες που θεσπίζονται, θα οδηγήσουν σε κατασπατάληση πόρων και αναποτελεσματικότητα.
Αφαιρείται από την αυτοδιοίκηση και τους τοπικούς αναπτυξιακούς φορείς κάθε δυνατότητα ουσιαστικής συμμετοχής στην αναπτυξιακή διαδικασία.
Το περιφερειακό συμβούλιο περιθωριοποιείται, ιδρύονται διάφορα «ταμεία χαρτοφυλακίων» με αδιευκρίνιστες αρμοδιότητες και δεκατέσσερις (14) Α.Ε., για να ενισχύσουν την πολυπλοκότητα του συστήματος.
Στις περιφερειακές, μάλιστα, αναπτυξιακές εταιρείες δε θα μετέχει η Περιφέρεια, αλλά το ίδιο το Υπουργείο μέσω της ΜΟΔ.
Οι πολυάριθμες επιτροπές, συμβούλια, εταιρείες, χαρτοφυλάκια κ.λ.π. χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες θα δώσουν μεν τη δυνατότητα στην Κυβέρνηση να διορίσουν εκτός ΑΣΕΠ 4-5.000, αλλά θα συντείνουν στη μεταφορά όλων των αρμοδιοτήτων στην «εν Αθήναις» γραφειοκρατία, μέσω της οποίας ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών γίνεται απόλυτος άρχων.
Εκτός απ’ αυτά, οι επιλογές της Κυβέρνησης είναι εντελώς αντίθετες με τα συμπεράσματα από την υλοποίηση του Γ΄ ΚΠΣ, που δείχνουν ότι τα περιφερειακά προγράμματα (ΠΕΠ) είχαν μεγάλη απορροφητικότητα και αποτελεσματικότητα σε αντίθεση με αυτά των Υπουργείων.
Με αυτές τις επιλογές της Κυβέρνησης διευκολύνονται όλοι αυτοί που καραδοκούν για την αφαίμαξη των πόρων, που πρέπει να φτάνουν εξ ολοκλήρου στον πολίτη ως έργο και δράση.
Ο συγκεντρωτισμός, σε συνδυασμό με τα μονοπρόσωπα συστήματα εξουσίας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί τη θερμοκοιτίδα της διαφθοράς, της διαπλοκής και της σπατάλης.
Η χρηστή διαχείριση και η αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, απαιτεί πολιτική βούληση, που η Κυβέρνηση δε διαθέτει.
Εμείς στο ΠΑΣΟΚ, πιστεύουμε ότι, οι πολιτικές συγκέντρωσης εξουσίας στο κέντρο και στους λίγους, πρέπει να αντικατασταθούν από πολιτικές ολικής αποκέντρωσης με νέα συλλογικά συστήματα διακυβέρνησης.
Το διοικητικό και αναπτυξιακό σύστημα της χώρας και πριν το νέο συγκεντρωτισμό που προωθεί η Κυβέρνηση, όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα, έχει εξαντλήσει τα όρια του, παρ’ ότι έχει συμβάλλει τα μέγιστα, στα πλαίσια των δυνατοτήτων του, στην πορεία ανάπτυξης της χώρας.
Δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στο νέο, έντονα ανταγωνιστικό παγκόσμιο και ευρωπαϊκό περιβάλλον που ζούμε, με τις μεγάλες και ταχύτατες αλλαγές.
Στις νέες αυτές συνθήκες, απαιτείται μια βαθιά τομή μέσα από ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, με ολική αποκέντρωση και σαφώς προσδιορισμένους ρόλους, αρμοδιότητες και πόρους για το Κεντρικό Κράτος, την Περιφέρεια και τους Δήμους.
Το κεντρικό κράτος πρέπει να γίνει επιτελικό, εξωστρεφές και αποτελεσματικό.
Πρέπει να επικεντρωθεί σ’έναν ουσιαστικό ρόλο στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για την παραγωγή των κεντρικών πολιτικών για τη χώρα και ταυτόχρονα, να διασφαλίζει τις προϋποθέσεις για την παραγωγή και αναδιανομή του πλούτου, για ανάπτυξη παντού και ευημερία για όλους.
Γι’ αυτό, το κεντρικό κράτος πρέπει να γίνει λιγότερο, αφήνοντας χώρο για ουσιαστικό ρόλο στην αυτοδιοίκηση, με τη συμμετοχή και τον έλεγχο του πολίτη.
Λυδία λίθος αυτού του εγχειρήματος αποτελεί ο ενιαίος, περιφερειακός, αναπτυξιακός σχεδιασμός.
Η κάθε Περιφέρεια πρέπει να έχει τη δυνατότητα, στα πλαίσια του εθνικού σχεδιασμού, να αποφασίζει, να σχεδιάζει και να υλοποιεί με τους δικούς της πόρους.
Η αυτοδιοίκηση 1ου και 2ου βαθμού και η ελληνική περιφέρεια μπορούν με την ολική μεταφορά εξουσιών να διαχειριστούν αποτελεσματικά τους πόρους του Δ΄ ΚΠΣ για τη βιώσιμη τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη και για την άρση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων.
Μπορούν να πετύχουν τη μέγιστη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, των πλουτοπαραγωγικών πηγών και της πολιτιστικής κληρονομιάς της κάθε περιφέρειας.
Γι’ αυτό, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν μπορούμε να συναινέσουμε σε ένα ν/σχ που είναι εντελώς αντίθετο με τις θέσεις μας και το συμφέρον του τόπου.