Η ενεργός ανάμιξη του πολίτη στα κοινά αποτελεί συστατικό στοιχείο της συμμετοχικής Δημοκρατίας. Η αυτοδιοίκηση αποτελεί τον κατ’ εξοχήν συμμετοχικό θεσμό στην πατρίδας μας. Τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια με την ενίσχυση του θεσμού με αρμοδιότητες και πόρους, άλλαξε ριζικά η δομή και ο ρόλος του στην αναπτυξιακή πορεία του τόπου.
Η μεγάλη μεταρρύθμιση του πρώτου βαθμού αυτοδιοίκησης με το όνομα «Καποδίστριας» και η ίδρυση του δεύτερου βαθμού αυτοδιοίκησης, αποτελούν ριζικές τομές που άλλαξαν το τοπίο της αυτοδιοίκησης στη χώρα μας.
Ο πολίτης έχει αποκτήσει περισσότερες δυνατότητες απ’ ότι στο παρελθόν για συμμετοχή και συμβολή στη διαμόρφωση του μέλλοντος του τόπου.
Είναι σίγουρο ότι έχουν γίνει πολλά, αλλά και ακόμη πιο σίγουρο ότι μένει να γίνουν και άλλα που ίσως είναι περισσότερα και ασφαλώς πιο ριζοσπαστικά.
Στα πλαίσια των διεθνών και ευρωπαϊκών εξελίξεων είναι αναγκαία η ορθολογικότερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση και διαχείριση των διαθέσιμων πόρων, που δεν αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Οι τέσσερις βασικές πτυχές των μεταρρυθμίσεων, που απαιτούνται και συγκλίνουν στον κοινό στόχο για συμμετοχική Δημοκρατία και βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου, είναι:
Ο προσδιορισμός του βέλτιστου τοπικού και περιφερειακού πεδίου αυτοδιοίκησης και ανάπτυξης με την αναδιάρθρωση 1ου και 2ου βαθμού αυτοδιοίκησης
Η ολική αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων, με τη ριζική μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος
Η αντικατάσταση των σημερινών Δημαρχοκεντρικών και Νομαρχοκεντρικών συστημάτων, με συλλογικά και αποτελεσματικά συστήματα οργάνωσης και διοίκησης των οργανισμών αυτοδιοίκησης
Η διαφάνεια, με τη δημόσια λογοδοσία και την ουσιαστική συμμετοχή του πολίτη στις αποφάσεις και στον έλεγχο διαχείρισης των πόρων.
Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν συνολικό σχέδιο, αποτελεσματική διαβούλευση και μια σημαντική αλλαγή νοοτροπίας όλων μας. Η ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις και η ανάληψη ευθυνών για το μέλλον του τόπου δεν αποτελούν κάποια ″παροχή″ της κεντρικής εξουσίας, ούτε πρέπει να εκλαμβάνονται ως ″χάρη″ προς τους πολίτες, αλλά ως βασική προϋπόθεση για την επιτυχία του σχεδιασμού και των δράσεων, που καθορίζουν το μέλλον του τόπου.
Ο πολίτης από δέκτης παθητικός ή ακόμη και ενεργητικός γίνεται υποκείμενο της Δημοκρατίας με λόγο και ρόλο, συμμετέχει, αποφασίζει και καθίσταται συνυπεύθυνος για τις εξελίξεις και κυρίως αγωνίζεται και αντιπαλεύει τα κέντρα εξουσίας έτσι ώστε να καταστεί ο ίδιος το επίκεντρό της.
Μόνο έτσι η αυτοδιοίκηση μπορεί να ξεφύγει από τη σφαίρα της διατήρησης και της απλής διαχείρισης και να προχωρήσει δυναμικά μπροστά, με ουσιαστικές αρμοδιότητες και ευθύνες για όλο το γίγνεσθαι του τόπου, για την Παιδεία, την Κοινωνική Μέριμνα, την Υγεία, το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και την τοπική οικονομία, μέσα από έναν ουσιαστικό και ρεαλιστικό σχεδιασμό για την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη.
Η πρόσκληση και πρόκληση αυτή για δυναμική πορεία της αυτοδιοίκησης απευθύνεται από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και τον πρόεδρό του Γιώργο Παπανδρέου σε όλους, για τη συμμετοχική Δημοκρατία, για ενεργούς, υπεύθυνους και ισχυρούς πολίτες. Μια πρόκληση που αφορά το σύνολο της κοινωνίας και κυρίως τους νέους, για το μέλλον τους, μέσα από μια άλλη πορεία της χώρας, για την οποία αγωνιζόμαστε μαζί με τους πολίτες και είμαστε σίγουροι ότι θα πετύχουμε.
Βασίλης Κεγκέρογλου
Βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ηρακλείου