* Το άρθρο αυτό αποτελεί την Εισήγηση του Βασίλη Κεγκέρογλου εκ μέρους του Κινήματος Αλλαγής στη Βουλή στις 26-08-2020.
Προσερχόμαστε σήμερα στην Βουλή των Ελλήνων, για την συζήτηση και Κύρωση ή μη δύο συμφωνιών της Ελλάδας με την Ιταλία και την Αίγυπτο, που αφορούν την οριοθέτηση των αντίστοιχων θαλασσίων ζωνών, σε μια περίοδο με έντονη αβεβαιότητα και ανασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Προσερχόμαστε με το ιστορικό βάρος της Παράταξης που ιδρύθηκε για να υπηρετεί την πατρίδα και τους πολίτες και έδωσε στην Ελλάδα την χαμένη αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να πορευτεί με Εθνική Αξιοπρέπεια και Ανεξαρτησία, ως σύμμαχος και όχι ως δορυφόρος και με πολιτική που εγγυάται τα εθνικά δίκαια και ταυτόχρονα συμβάλλει στην ειρήνη.
Η υπεύθυνη στάση μας με τις προτάσεις που καταθέτουμε για να συμπεριληφθούν στην Κύρωση, εκπορεύονται από τον πατριωτικό χαρακτήρα της παράταξής μας και την σταθερή επιδίωξή μας για τη διασφάλιση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων μας.
Στο πλαίσιο αυτό ασκούμε και την σκληρή αλλά αναγκαία κριτική για κυβερνητικούς χειρισμούς ή ανεπίτρεπτες αδράνειες.
Η Τουρκία εδώ και καιρό έχει περάσει από το στάδιο της παραβατικότητας, στην επιθετικότητα, με ένα κρεσέντο κλιμακούμενων προκλήσεων και ενεργειών, τις οποίες εντάσσει στην γενικότερη στρατηγική της να διευρύνει το πεδίο επιρροής της στην Μεσόγειο, δίκην υπερδύναμης.
Η κλιμακούμενη αυτή Τουρκική επιθετικότητα που συνεχίζει να προκαλεί ευθέως την Ελλάδα και την Ευρώπη δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί μόνο με δηλώσεις και λόγια, είτε σωφροσύνης, είτε λεονταρισμών.
Απαιτείται ολοκληρωμένο σχέδιο από την Ελλάδα και από την Ευρώπη που να συμπεριλαμβάνει ισχυρές και αποτελεσματικές κυρώσεις.
Κι αν οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην περίπτωση της παράνομης δραστηριότητας της Τουρκίας στην Κυπριακή ΑΟΖ ήταν αδύναμες, στην περίπτωση της τουρκικής επιθετικότητας ενάντια στην Ελλάδα και τα κυριαρχικά της δικαιώματα ήταν ανύπαρκτες.
Επιπλέον η επιχείρηση ΕΙΡΗΝΗ δεν τίμησε τον τίτλο της και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν τέθηκε προ των ευθυνών της να προειδοποιήσει την Τουρκία για το πάγωμα της Τελωνειακής Ένωσης στην περίπτωση που δεν σταματούσε τις προκλήσεις και τις παράνομες ενέργειες.
Αποτέλεσμα; Αποθράσυνση και κλιμάκωση των προκλήσεων, παράνομες NAVTEX και παράνομη δραστηριότητα του ερευνητικού σκάφους και της νηοπομπής.
Οι μονομερείς δηλώσεις και ενέργειες κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο ευπρόσδεκτες κι αν είναι, δεν συγκροτούν ευρωπαϊκή αντίδραση και πολύ περισσότερο ευρωπαϊκή στρατηγική.
Το ΝΑΤΟ που υποτίθεται προστατεύει τις χώρες- μέλη του από επιθετικές ενέργειες μη μελών του, τι έπραξε για την επιθετική ενέργεια της Λιβύης να υπογράψει το παράνομο Τουρκολιβυκό σύμφωνο που δεν έχει κυρωθεί μεν από τη Βουλή της Λιβύης αλλά συνδυάστηκε με στρατιωτικές προετοιμασίες και εξοπλισμούς.
Για όλα αυτά φέρει την ευθύνη η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αφού υστέρησε, χωρίς σχέδιο και χωρίς αποτελεσματικές πρωτοβουλίες και δεν πέτυχε να αξιοποιήσει επαρκώς τη θέση της χώρας μας στην Ευρώπη, στην Ευρωζώνη και στο ΝΑΤΟ για να προκαλέσει τις ανάλογες αποφάσεις κι ενέργειες των συμμάχων μας.
Κι επειδή η δραστηριότητα των τουρκικών πλοίων συνεχίζεται σε χώρο κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, η ευθύνη σας, αφορά και τον παρόντα χρόνο και αυτό την καθιστά ακόμη μεγαλύτερη ενόψει των αυριανών δηλώσεων Μπορέλ που θα δείξουν αν χαθεί και η αργοπορημένη ευκαιρία του Σεπτεμβρίου.
Το ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ που στηρίζει κάθε εθνική πρωτοβουλία έχει τονίσει την έλλειψη στρατηγικής στην εξωτερική πολιτική και κατακρίνει την κυβερνητική άρνηση στο αίτημα Εθνικής Συνεννόησης για τη διαμόρφωση ισχυρής Εθνικής Γραμμής, η οποία μάλιστα λαμβάνει χαρακτηριστικά αδιαλλαξίας, βαδίζοντας στην πεπατημένη της προηγούμενης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Η στάση αυτή του κ. Μητσοτάκη και πρωτύτερα του κ. Τσίπρα δεν προσφέρει, όπως έχει αποδειχθεί, στην Εθνική υπόθεση και εμείς δεν φειδόμεθα χρόνου και κόπου να επαναλαμβάνουμε και να επιμένουμε:
Η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών δεν είναι η φωτογραφία και οι δηλώσεις μετά απ’ αυτήν.
Είναι η πολιτική βούληση, η προεργασία, η ενημέρωση, η συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων και η διαμόρφωση ισχυρής Εθνικής Γραμμής που προηγούνται και επικυρώνονται στο Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών.
Από τώρα και στο εξής πολύ περισσότερο, η Εθνική Συνεννόηση και Στρατηγική αποτελεί αδήριτη ανάγκη για να προχωρήσει με επιτυχία η ολοκλήρωση της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών με βάση τα στοιχεία που θα παρατεθούν στη συνέχεια.
Η Ελλάδα, σέβεται και κινείται βάσει του Διεθνούς Δικαίου για τη θάλασσα του 1982 το οποίο και έχει κυρώσει, προκρίνει τη μέση γραμμή και τη θέση ότι τα νησιά έχουν εκατό τοις εκατό επήρεια για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών.
Η Ελλάδα και η Ιταλία ήλθαν σε συμφωνία για την ΑΟΖ με βάση τη συμφωνία του 1977 για την υφαλοκρηπίδα η οποία δεν είχε κυρωθεί.
Έχουμε ήδη εκφράσει την άποψη μας για τη συμφωνία σχετικά με την αλιεία και τα δικαιώματα, υπό προϋποθέσεις, των Ιταλών αλιέων και τις ευθύνες που αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση ως αρμόδια για την αλιεία.
Ταυτόχρονα όμως τονίσαμε στην Επιτροπή ότι υπάρχουν αποκλίσεις στην συμφωνία για την ΑΟΖ σε σχέση με τα προβλεπόμενα στο Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας και τις διατυπωμένες θέσεις της χώρας μας και οφείλονται στο γεγονός ότι αυτή βασίστηκε στη συμφωνία του 1977 για την υφαλοκρηπίδα που προϋπήρξε της συμφωνίας του Μοντέγκο Μπέι η ισχύς της οποία ξεκίνησε το 1994 και εξ’ αυτού του λόγου γίνονται σεβαστές.
Ζητούμε και σήμερα να συμπεριλαμβάνεται ως δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών, στην Κύρωση και μετά από αυτές τις σημειώσεις, κοντολογίς:
Την συμφωνία με την Ιταλία και την θεωρούμε επαρκή και την υπερψηφίζουμε.
Έρχομαι τώρα στη συμφωνία με την Αίγυπτο και εξ’ αρχής τοποθετούμαι ότι την θεωρούμε:
Μια συμφωνία ελλιπή με πολλά προβλήματα αλλά την ψηφίζουμε ως αναγκαία αφού διεμβολίζει το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο και μπορεί σε συνδυασμό με άλλες ενέργειες να συμβάλλει στην ακύρωσή του.
Ταυτόχρονα ξεκαθαρίζουμε ότι θεωρούμε μερικώς ενδιάμεση μιας συνολικής που οφείλουμε να επιδιώξουμε άμεσα και μπορούμε να την πετύχουμε αλλά μόνο με ισχυρή Εθνική Στρατηγική για τις περαιτέρω ενέργειες ολοκλήρωσής της.
Η συμφωνία αυτή, επομένως, εκτός των όσων (καλώς) ρυθμίζει δεν διασφαλίζει από μόνη της θετικές εξελίξεις αλλά αντίθετα, αφήνει πολλά περιθώρια και μπορεί να υπάρξουν και αρνητικές.
Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι το συστατικό στοιχείο της στρατηγικής μας πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί η θέση για 100% επήρεια των νήσων και η θεώρηση της συμφωνίας αυτής με την Αίγυπτο ως τμήμα της συνολικής, την οποία άλλωστε συμφώνησαν τα δύο μέρη ότι θα επιδιώξουν.
Καταθέτουμε αυτή τη θέση μας και την ανάγκη δήλωσης του Υπουργού Εξωτερικών, όπως προτείναμε και για την συμφωνία με την Ιταλία, με την οποία να εκφράζει τη θέση της Ελλάδας:
1ον ότι η οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο είναι τμηματική και όπως προβλέπει η σύμβαση θα υπάρξει συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την ολοκλήρωση της μεταξύ τους οριοθέτησης τόσο από το σημείο Ε δυτικώς μέχρι τα όρια της Λιβυκής ΑΟΖ, όσο και από το σημείο Α ανατολικώς μέχρι τα σύνορα της γειτονικής ΑΟΖ και
2ον η πλήρης επήρεια της Κρήτης, των παρακείμενων σ’ αυτήν νησίδων και της Ρόδου που δεν συμπεριλαμβάνονται στο σύνολό τους στο οριοθετούμενο τμήμα της ΑΟΖ μεταξύ του 26ου και 28ου μεσημβρινού θα τεθεί προς υπολογισμό στην μελλοντική οριοθέτηση δυτικά του 26ου μεσημβρινού και ανατολικά του 28ου μεσημβρινού μαζί με την πλήρη επήρεια όλων των νήσων του συμπλέγματος Καστελόριζου στην περιοχή αυτή.
Με όλα τα παραπάνω κλείνω την εισήγησή μου για θετική ψήφο στα νομοσχέδια κύρωσης των Συμφωνιών.
Η υπεύθυνη στάση μας με τις προτάσεις που καταθέτουμε για να συμπεριληφθούν στην Κύρωση, εκπορεύονται από τον πατριωτικό χαρακτήρα της παράταξής μας και την σταθερή επιδίωξή μας για τη διασφάλιση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων μας.
Στο πλαίσιο αυτό ασκούμε και την σκληρή αλλά αναγκαία κριτική για κυβερνητικούς χειρισμούς ή ανεπίτρεπτες αδράνειες.
Η Τουρκία εδώ και καιρό έχει περάσει από το στάδιο της παραβατικότητας, στην επιθετικότητα, με ένα κρεσέντο κλιμακούμενων προκλήσεων και ενεργειών, τις οποίες εντάσσει στην γενικότερη στρατηγική της να διευρύνει το πεδίο επιρροής της στην Μεσόγειο, δίκην υπερδύναμης.
Η κλιμακούμενη αυτή Τουρκική επιθετικότητα που συνεχίζει να προκαλεί ευθέως την Ελλάδα και την Ευρώπη δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί μόνο με δηλώσεις και λόγια, είτε σωφροσύνης, είτε λεονταρισμών.
Απαιτείται ολοκληρωμένο σχέδιο από την Ελλάδα και από την Ευρώπη που να συμπεριλαμβάνει ισχυρές και αποτελεσματικές κυρώσεις.
Κι αν οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην περίπτωση της παράνομης δραστηριότητας της Τουρκίας στην Κυπριακή ΑΟΖ ήταν αδύναμες, στην περίπτωση της τουρκικής επιθετικότητας ενάντια στην Ελλάδα και τα κυριαρχικά της δικαιώματα ήταν ανύπαρκτες.
Επιπλέον η επιχείρηση ΕΙΡΗΝΗ δεν τίμησε τον τίτλο της και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν τέθηκε προ των ευθυνών της να προειδοποιήσει την Τουρκία για το πάγωμα της Τελωνειακής Ένωσης στην περίπτωση που δεν σταματούσε τις προκλήσεις και τις παράνομες ενέργειες.
Αποτέλεσμα; Αποθράσυνση και κλιμάκωση των προκλήσεων, παράνομες NAVTEX και παράνομη δραστηριότητα του ερευνητικού σκάφους και της νηοπομπής.
Οι μονομερείς δηλώσεις και ενέργειες κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο ευπρόσδεκτες κι αν είναι, δεν συγκροτούν ευρωπαϊκή αντίδραση και πολύ περισσότερο ευρωπαϊκή στρατηγική.
Το ΝΑΤΟ που υποτίθεται προστατεύει τις χώρες- μέλη του από επιθετικές ενέργειες μη μελών του, τι έπραξε για την επιθετική ενέργεια της Λιβύης να υπογράψει το παράνομο Τουρκολιβυκό σύμφωνο που δεν έχει κυρωθεί μεν από τη Βουλή της Λιβύης αλλά συνδυάστηκε με στρατιωτικές προετοιμασίες και εξοπλισμούς.
Για όλα αυτά φέρει την ευθύνη η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αφού υστέρησε, χωρίς σχέδιο και χωρίς αποτελεσματικές πρωτοβουλίες και δεν πέτυχε να αξιοποιήσει επαρκώς τη θέση της χώρας μας στην Ευρώπη, στην Ευρωζώνη και στο ΝΑΤΟ για να προκαλέσει τις ανάλογες αποφάσεις κι ενέργειες των συμμάχων μας.
Κι επειδή η δραστηριότητα των τουρκικών πλοίων συνεχίζεται σε χώρο κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, η ευθύνη σας, αφορά και τον παρόντα χρόνο και αυτό την καθιστά ακόμη μεγαλύτερη ενόψει των αυριανών δηλώσεων Μπορέλ που θα δείξουν αν χαθεί και η αργοπορημένη ευκαιρία του Σεπτεμβρίου.
Το ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ που στηρίζει κάθε εθνική πρωτοβουλία έχει τονίσει την έλλειψη στρατηγικής στην εξωτερική πολιτική και κατακρίνει την κυβερνητική άρνηση στο αίτημα Εθνικής Συνεννόησης για τη διαμόρφωση ισχυρής Εθνικής Γραμμής, η οποία μάλιστα λαμβάνει χαρακτηριστικά αδιαλλαξίας, βαδίζοντας στην πεπατημένη της προηγούμενης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Η στάση αυτή του κ. Μητσοτάκη και πρωτύτερα του κ. Τσίπρα δεν προσφέρει, όπως έχει αποδειχθεί, στην Εθνική υπόθεση και εμείς δεν φειδόμεθα χρόνου και κόπου να επαναλαμβάνουμε και να επιμένουμε:
Η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών δεν είναι η φωτογραφία και οι δηλώσεις μετά απ’ αυτήν.
Είναι η πολιτική βούληση, η προεργασία, η ενημέρωση, η συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων και η διαμόρφωση ισχυρής Εθνικής Γραμμής που προηγούνται και επικυρώνονται στο Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών.
Από τώρα και στο εξής πολύ περισσότερο, η Εθνική Συνεννόηση και Στρατηγική αποτελεί αδήριτη ανάγκη για να προχωρήσει με επιτυχία η ολοκλήρωση της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών με βάση τα στοιχεία που θα παρατεθούν στη συνέχεια.
Η Ελλάδα, σέβεται και κινείται βάσει του Διεθνούς Δικαίου για τη θάλασσα του 1982 το οποίο και έχει κυρώσει, προκρίνει τη μέση γραμμή και τη θέση ότι τα νησιά έχουν εκατό τοις εκατό επήρεια για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών.
Η Ελλάδα και η Ιταλία ήλθαν σε συμφωνία για την ΑΟΖ με βάση τη συμφωνία του 1977 για την υφαλοκρηπίδα η οποία δεν είχε κυρωθεί.
Έχουμε ήδη εκφράσει την άποψη μας για τη συμφωνία σχετικά με την αλιεία και τα δικαιώματα, υπό προϋποθέσεις, των Ιταλών αλιέων και τις ευθύνες που αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση ως αρμόδια για την αλιεία.
Ταυτόχρονα όμως τονίσαμε στην Επιτροπή ότι υπάρχουν αποκλίσεις στην συμφωνία για την ΑΟΖ σε σχέση με τα προβλεπόμενα στο Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας και τις διατυπωμένες θέσεις της χώρας μας και οφείλονται στο γεγονός ότι αυτή βασίστηκε στη συμφωνία του 1977 για την υφαλοκρηπίδα που προϋπήρξε της συμφωνίας του Μοντέγκο Μπέι η ισχύς της οποία ξεκίνησε το 1994 και εξ’ αυτού του λόγου γίνονται σεβαστές.
Ζητούμε και σήμερα να συμπεριλαμβάνεται ως δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών, στην Κύρωση και μετά από αυτές τις σημειώσεις, κοντολογίς:
Την συμφωνία με την Ιταλία και την θεωρούμε επαρκή και την υπερψηφίζουμε.
Έρχομαι τώρα στη συμφωνία με την Αίγυπτο και εξ’ αρχής τοποθετούμαι ότι την θεωρούμε:
Μια συμφωνία ελλιπή με πολλά προβλήματα αλλά την ψηφίζουμε ως αναγκαία αφού διεμβολίζει το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο και μπορεί σε συνδυασμό με άλλες ενέργειες να συμβάλλει στην ακύρωσή του.
Ταυτόχρονα ξεκαθαρίζουμε ότι θεωρούμε μερικώς ενδιάμεση μιας συνολικής που οφείλουμε να επιδιώξουμε άμεσα και μπορούμε να την πετύχουμε αλλά μόνο με ισχυρή Εθνική Στρατηγική για τις περαιτέρω ενέργειες ολοκλήρωσής της.
Η συμφωνία αυτή, επομένως, εκτός των όσων (καλώς) ρυθμίζει δεν διασφαλίζει από μόνη της θετικές εξελίξεις αλλά αντίθετα, αφήνει πολλά περιθώρια και μπορεί να υπάρξουν και αρνητικές.
Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι το συστατικό στοιχείο της στρατηγικής μας πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί η θέση για 100% επήρεια των νήσων και η θεώρηση της συμφωνίας αυτής με την Αίγυπτο ως τμήμα της συνολικής, την οποία άλλωστε συμφώνησαν τα δύο μέρη ότι θα επιδιώξουν.
Καταθέτουμε αυτή τη θέση μας και την ανάγκη δήλωσης του Υπουργού Εξωτερικών, όπως προτείναμε και για την συμφωνία με την Ιταλία, με την οποία να εκφράζει τη θέση της Ελλάδας:
1ον ότι η οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο είναι τμηματική και όπως προβλέπει η σύμβαση θα υπάρξει συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την ολοκλήρωση της μεταξύ τους οριοθέτησης τόσο από το σημείο Ε δυτικώς μέχρι τα όρια της Λιβυκής ΑΟΖ, όσο και από το σημείο Α ανατολικώς μέχρι τα σύνορα της γειτονικής ΑΟΖ και
2ον η πλήρης επήρεια της Κρήτης, των παρακείμενων σ’ αυτήν νησίδων και της Ρόδου που δεν συμπεριλαμβάνονται στο σύνολό τους στο οριοθετούμενο τμήμα της ΑΟΖ μεταξύ του 26ου και 28ου μεσημβρινού θα τεθεί προς υπολογισμό στην μελλοντική οριοθέτηση δυτικά του 26ου μεσημβρινού και ανατολικά του 28ου μεσημβρινού μαζί με την πλήρη επήρεια όλων των νήσων του συμπλέγματος Καστελόριζου στην περιοχή αυτή.
Με όλα τα παραπάνω κλείνω την εισήγησή μου για θετική ψήφο στα νομοσχέδια κύρωσης των Συμφωνιών.
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, όλος ο πολιτικός κόσμος, κυρίως και πρωτίστως όμως η Κυβέρνηση ότι η Ελλάδα έχει μία μόνο δυνατότητα:
Να πετύχει.
Κι αυτό προϋποθέτει Στρατηγική και Εθνική Συνεννόηση για μια πατριωτική πολιτική, μακριά από επικίνδυνους εθνικισμούς και ανώφελους διεθνισμούς, για να διασφαλιστούν τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματά μας, με ειρήνη και ασφαλή πορεία στο μέλλον.
* Δημοσιεύθηκε στις 27/08/2020 στην εφημερίδα ΝΕΑ ΚΡΗΤΗ.