Το διοικητικό και αναπτυξιακό σύστημα της χώρας, όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα, έχει συμβάλλει τα μέγιστα στην πορεία ανάπτυξής της, στην ενίσχυση της αποκέντρωσης και του ρόλου των τοπικών κοινωνιών, αλλά φαίνεται ότι έχει εξαντλήσει τα όρια του και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο νέο, έντονα ανταγωνιστικό παγκόσμιο και ευρωπαϊκό περιβάλλον που ζούμε, με τις μεγάλες και ταχύτατες αλλαγές.
Στις νέες αυτές συνθήκες, απαιτείται μια βαθιά τομή μέσα από ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, με ολική αποκέντρωση και σαφώς προσδιορισμένους ρόλους, αρμοδιότητες και πόρους για:
– το Κεντρικό Κράτος,
– την Περιφέρεια και
– τους Δήμους.
Το κεντρικό κράτος πρέπει να γίνει επιτελικό, εξωστρεφές και αποτελεσματικό, να αναλάβει την ευθύνη για την παραγωγή των κεντρικών πολιτικών για τη χώρα και ταυτόχρονα να διασφαλίζει τις προϋποθέσεις για την παραγωγή και ανακατανομή του πλούτου, για ανάπτυξη παντού και ευημερία για όλους. Να μετέχει, να παρεμβαίνει και να έχει ουσιαστικό ρόλο στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Γι’ αυτό πρέπει να γίνει λιγότερο …(λιγότερα Υπουργεία και οργανισμοί, λιγότερη γραφειοκρατία, λιγότερη σπατάλη), αφήνοντας χώρο για ουσιαστικό ρόλο της αυτοδιοίκησης, με τη συμμετοχή και τον έλεγχο του πολίτη.
Οι τοπικές κοινωνίες μέσα από την αποφασιστική ενίσχυση των Δήμων, πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη του συνόλου των τοπικών υποθέσεων. Το πρώτο βήμα, με το σχέδιο Καποδίστριας, έχει γίνει.
Η αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση αποτελεί πλέον αναγκαιότητα για μια νέα πορεία της χώρας, με βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη και άρση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, για τη βελτίωση του επιπέδου ζωής του πολίτη στην περιφέρεια και την ύπαιθρο.
Ο ενιαίος, περιφερειακός, αναπτυξιακός σχεδιασμός, με περιφερειακό προϋπολογισμό, με αυτοτέλεια πόρων και η αποτελεσματική διοίκηση είναι απαραίτητα μέσα.
Η τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση, με την ολική μεταφορά εξουσιών μπορούν να αναλάβουν τις αρμοδιότητες για βιώσιμη τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, τις βασικές υπηρεσίες και δράσεις για υγεία, παιδεία, πρόνοια, απασχόληση, πολιτισμό, αθλητισμό κ.λ.π..
Λυδία λίθος αυτού του εγχειρήματος είναι η ανακατανομή των πόρων κεντρικής διοίκησης και αυτοδιοίκησης, μέσα από ένα νέο φορολογικό σύστημα, ώστε το κάθε ευρώ του φορολογούμενου να αξιοποιείται, να αποδίδει και η ωφέλεια να επιστρέφει σ’ αυτόν και τον τόπο του.
Ο ομφάλιος λώρος, φορολογούμενου δημότη- Υπουργείου Οικονομικών – και έξω από τα Υπουργικά Γραφεία, Δήμαρχοι και Νομάρχες που επαιτούν, πρέπει να κοπεί.
Οι αναγκαίοι πόροι (ένα ποσοστό του συνόλου που πληρώνει ο φορολογούμενος) πρέπει να πηγαίνουν απευθείας στην αυτοδιοίκηση, τοπική και περιφερειακή, χωρίς τη μεσολάβηση της κεντρικής διοίκησης που, δια των Υπουργών σήμερα, παίζει το ρόλο του μεσίτη.
Το αποφασιστικά λιγότερο κράτος, η ενίσχυση των δήμων και η συγκρότηση της περιφερειακής αυτοδιοίκησης, με τον πολίτη στο επίκεντρο, συμμέτοχο και πρωταγωνιστή, μέσα από μια νέα συλλογικότητα και θεσμούς συμμετοχικής δημοκρατίας, σημαίνει κατάργηση των κλειστών και συγκεντρωτικών συστημάτων διακυβέρνησης και κατοχύρωση της δημόσιας λογοδοσίας, του ελέγχου και της διαφάνειας.
Η Κρήτη σήμερα παρά τη μεγάλη συμβολή της στο ΑΕΠ και στα έσοδα της χώρας από τη φορολόγηση των κρητικών, δεν απολαμβάνει ανάλογης αντιμετώπισης ούτε στις κατανομές από τους εθνικούς πόρους και τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, αλλά ούτε σε έργα, δράσεις και υπηρεσίες για τους κατοίκους της αφού αυτό, παρά τον αγώνα των κρητικών και των εκπροσώπων τους, αποφασίζεται μέσα από κλειστά και συγκεντρωτικά συστήματα διακυβέρνησης.
Οι απορροφήσεις από ανταγωνιστικά προγράμματα, δεν αποτελούν ανταπόδοση του κεντρικού κράτους, αλλά οφείλονται στην ικανότητα διεκδίκησης και στην αποτελεσματικότητα υλοποίησης που έχουν επιδείξει οι αυτοδιοικητικοί και αναπτυξιακοί φορείς του νησιού.
Η Κρήτη του αύριο, στα πλαίσια του νέου ολικά αποκεντρωμένου διοικητικού και αναπτυξιακού μοντέλου διακυβέρνησης, ως μια από τις 8-9 περιφερειακές αυτοδιοικήσεις της χώρας με ισχυρό περιφερειακό συμβούλιο, αιρετό περιφερειάρχη και οικονομική αυτοτέλεια, θα απογειωθεί αναπτυξιακά προς όφελος της αειφορείας και των κατοίκων της και ταυτόχρονα θα συμβάλλει περισσότερο αποτελεσματικά στην ανάπτυξη συνολικά της χώρας.
Βασίλης Κεγκέρογλου
Βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ηρακλείου
