Η απελευθέρωση-διεύρυνση του ωραρίου λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων, είναι μια ακόμα επιλογή της Κυβέρνησης, δώρο στους οικονομικά ισχυρούς, στο μεγάλο εισαγωγικό κεφάλαιο και στις πολύ μεγάλες εμπορικές αλυσίδες. Το 1997 μετά από εξαντλητικό διάλογο ανάμεσα σε όλους τους κοινωνικούς εταίρους, επετεύχθη συμφωνία για το χρονικό πλαίσιο λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων.
Το ωράριο λειτουργίας είναι ένα σοβαρό ζήτημα με μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις και η όποια μεταβολή στο βασικό πλαίσιο συμφωνίας του ’97, πρέπει να είναι αποτέλεσμα εμπεριστατωμένης μελέτης και νέας Κοινωνικής Συμφωνίας.
Η Κυβέρνηση προχωρεί μονομερώς, έχοντας απέναντί της όλους τους φορείς, των εμπόρων (Ε.Σ.Ε.Ε.), των βιοτεχνών των επαγγελματιών (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.)και των εργαζομένων (Γ.Σ.Ε.Ε.). Τα Επιμελητήρια και όλες οι Ομοσπονδίες έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους. Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (Ο.Κ.Ε.) ζητάει να προηγηθεί διάλογος και νέα κοινωνική συμφωνία.
Στο επίμονο ερώτημά μας γιατί επιμένουν, αφού κανείς δε ζητάει αυτή την αλλαγή στο ωράριο και από καμιά μελέτη δεν έχει προκύψει τέτοια ανάγκη, η Κυβέρνηση προβάλλει πέντε έωλα επιχειρήματα:
1ο Για να μην έχουμε, δήθεν, 54 διαφορετικά ωράρια σ’ όλη τη χώρα.
Η αλήθεια είναι ότι με την κυβερνητική απόφαση δίδεται η δυνατότητα στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις να επεκτείνουν ακόμη περισσότερο το ωράριο σε κάθε νομό. Επομένως, θα έχουμε πάλι 54 διαφορετικά ωράρια και μάλιστα απελευθερωμένα.
2ο Για να ενισχυθεί, υποτίθεται, η επιχειρηματικότητα και η
ανταγωνιστικότητα.
Η αλήθεια είναι ότι με την απελευθέρωση – διεύρυνση του ωραρίου ενισχύεται μονομερώς το Μεγάλο Εισαγωγικό Κεφάλαιο και η ανταγωνιστικότητα των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Επομένως, ενισχύει πράγματι την επιχειρηματικότητα των μεγάλων επιχειρήσεων και διαλύει τις μικρές και τις μεσαίες.
3ο Για να δημιουργηθούν, όπως ελπίζει, νέες θέσεις εργασίας.
Η αλήθεια είναι ότι με την εμπειρία από την εφαρμογή ανάλογων ωραρίων δείχνει ότι αυξάνεται παράνομα η απασχόληση των εργαζομένων, αυξάνεται η αυτοαπασχόληση, μειώνονται οι θέσεις εργασίας 8ώρου και σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις αυξάνεται η 4ώρη απασχόληση.
Είναι χαρακτηριστική η διαπίστωση από έρευνα στη Γαλλία ότι: με τη διεύρυνση του ωραρίου οι μικροί λιανοπωλητές χάνουν το μερίδιο αγοράς, η αγορά εργασίας θα αποδυναμωθεί και η παροχή υπηρεσιών δε θα είναι καλύτερης ποιότητος. Υπολογίζεται ότι 277 υπάλληλοι σε μια μεγάλη υπεραγορά μπορούν να αντικαταστήσουν 318 υπαλλήλους σε μια υπεραγορά και 1557 παραδοσιακούς καταστηματάρχες.
Σύμφωνα με την 6η Έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τις ΜΜΕ το 2000: «η απελευθέρωση του ωραρίου των λιανεμπορικών καταστημάτων φαίνεται να επιταχύνει τη μείωση του μεριδίου της αγοράς των ΜΜΕ, ελαττώνοντας την κερδοφορία τους ( το κόστος αυξάνει περισσότερο από τις πωλήσεις). Οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι πιο ικανές να εκμεταλλευτούν το συνεχές ωράριο μια και είναι σε θέση να προσλάβουν εργαζόμενους μερικής απασχόλησης και να οργανώσουν εναλλαγές βάρδιας. Τα μικρά καταστήματα δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν έναν επιπλέον εργαζόμενο και ειδικότερα τα μικρά εξειδικευμένα μαγαζιά δεν είναι σε θέση να προσλάβουν φθηνό ανειδίκευτο προσωπικό μερικής απασχόλησης, αφού η σωστή εξυπηρέτηση πελατών απαιτεί ένα συγκεκριμένο βαθμό εμπειρίας».
Επομένως, έτσι αυξάνεται η παράνομη υπερεργασία και οι ελαστικές μορφές εργασίας και δε δημιουργούνται θέσεις αποκλειστικής απασχόλησης.
4ο Για να εξυπηρετούνται καλύτερα οι καταναλωτές.
Η αλήθεια είναι ότι το πρόβλημα της αγοράς δεν είναι οι λίγες ώρες λειτουργίας των καταστημάτων, αλλά η μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών.
Επομένως, και αυτό το επιχείρημα είναι εντελώς θεωρητικό και δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των καταναλωτών.
5ο Για να προσαρμοστούμε με τα ισχύοντα στα άλλα κράτη της
Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η αλήθεια είναι ότι το πλαίσιο του ωραρίου που ισχύει σε κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι διαφορετικό. Με ποιο απ’ όλα θα προσαρμοστούμε;
Σε ορισμένες μάλιστα χώρες, προκειμένου να προστατευθούν οι μικρές επιχειρήσεις (π.χ. στην Αγγλία) υπάρχει χρονικός περιορισμός στη λειτουργία των μεγάλων καταστημάτων.
Η απελευθέρωση-διεύρυνση του ωραρίου σε συνδυασμό με το αρνητικό οικονομικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί με την κυβερνητική πολιτική, θα αποτελέσει την ταφόπλακα των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Βασίλης Κεγκέρογλου
Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ηρακλείου